مدیریت منابع آب زیرزمینی دشت جنوب غربی تهران بر اساس مدل سازی فرونشست

چکیده: در عصر کنونی، منابع آب به عنوان نیاز اولیه تمدن بشری از حساسیت ویژه ای برخوردار است و مطالعه منابع آب از جمله منابع آب زیرزمینی، و مدیریت مصرف آن به دلیل کمبود منابع مذکور، اهمیت ویژه ای دارد. در این راستا به کار گیری شیوه های ریاضی و استفاده از مدل های بهینه مدیریت مصرف منابع آب زیرزمینی تا حد زیادی می توانند موثر واقع گردند. جنوب غرب دشت تهران شامل مناطق مسکونی و زمین های زراعی و مناطق صنعتی مختلف است این منطقه شامل محدوده ای از مناطق 17 و 18 و 19 شهرداری تهران می باشد. از نظر اقلیمی خشکو سرد می باشد. در رابطه با فرونشست در مناطق مختلفی مثل میدان نفتی گوس کریک در ایالت داکوتای آمریکا توسط دکتر او. ای. ماینزر و در شانگ های توسط شی لوکسیان و بائو منگفانگ و در ونیز ایتالیا توسط لوراکاربنین و همکاران .... بررسی هایی به عمل آمده است و به این نتیجه رسیده اند که در این مناطق به دلیل مصرف بی رویه آب از منابع زیرزمینی و برداشت از بعضی از معادن مثل فسفات در سطح زمین فرونشست ایجاد شده است و سپس با کاهش پمپاژ آب و یا تزریق آب در مناطق مناسب از فرونشست زمین جلوگیری کرده اند. در سال های اخیر با توجه به وقوع خشکسالی های مداوم، ارزیابی هیدروژئولوژیکی و مدیریت آبخوان در بیشتر نواحی کشور ما از جمله در ناحیه ی مورد مطالعه امری اجتناب ناپذیر است. لذا برای دست یافتن به این هدف در این تحقیق با استفاده از نتایج حاصل از آزمون پمپاژ، لوگ زمین شناسی و هیدروگراف چاه های مشاهده ای، نقشه های زمین شناسی، بررسی های ژئوالکتریک و بازدیدهای صحرایی، ارزیابی هیدروژئولوژیکی دشت انجام گرفت. سپس با استفاده از اطلاعات موجود، مدل آبخوان دشت جنوب غربی تهران تهیه گردید. همچنین مهرماه سال 1382 به عنوان زمان حاکم بودن شرایط ناماندگار بر آبخوان مشخص گردید. سپس با تهیه مدل مفهومی آبخــوان و فایــل های ورودی به مــــدل کامپیــوتری، واسنـجی مــدل با نـــرم افـــزار (pmwin pro 7) proceessing modflow for windows برای شرایط ناماندگار به منظور بهینه نمودن مقادیر پارامتر های هدایت هیدرولیکی و ضریب ذخیره صورت گرفت. واسنجی مدل به مدت 7سال از مهرماه سال 1382 لغایت مهرماه 1388 و صحت سنجی آن نیز به مدت یک سال از مهرماه 1388 الی مهرماه 1389 انجام شد. نتایج حاصله توانایی مدل ساخته شده را برای انجام کارهای مدیریتی تأیید کرد و با در نظر گرفتن سناریوهای مختلف، تأثیر برداشت چاه ها در مناطق مختلف دشت برای سالهای آتی مورد ارزیابی قرار گرفت.